Dla każdego profesjonalnego pełnomocnika prowadzącego tzw. „sprawy frankowe” oczywistym jest, że w przypadku nieważnej umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego do franka szwajcarskiego utrwalona linia orzecznicza wskazuje na tzw. teorię dwóch kondykcji. Oznacza to, że roszczenia:
– kredytobiorcy do banku o zwrot wszystkich dokonanych wpłat,
– banku do kredytobiorcy o zwrot wypłaconej kwoty kredytu (kwoty kapitału)
są od siebie niezależne.
Nie ma tu zatem żadnego automatycznego ustalania „nadwyżki” ponad kapitał, a wierzytelności te się nie potrącają automatycznie.
To stwarza OGROMNE NIEBEZPIECZEŃSTWO dla osób z nieważnymi umowami kredytowymi w Getin Noble Bank S.A.
W najgorszym scenariuszu, przy bierności kredytobiorcy, syndyk niezależnie od wcześniejszych spłat rat dochodziłby od kredytobiorcy roszczenia banku do kredytobiorcy o zwrot wypłaconej kwoty kredytu (kwoty kapitału). Kredytobiorca zaś musiałby po zgłoszeniu wierzytelności oczekiwać na ewentualne zaspokojenie z masy upadłości, które w przypadku Getin Noble Bank S.A. jest bardzo niepewne.
Potrącenie jest rozwiązaniem, które eliminuje ten – wydawałoby się z pozoru absurdalny, choć jak najbardziej możliwy i prawnie dopuszczalny scenariusz.
Oprócz przepisu art. 498 § 1 kodeksu cywilnego:
„Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.”
ma w sprawach dot. Getin Noble Bank S.A. zastosowanie również art. 93 ust. 1-2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz.U.2022.1520 t.j., dalej: „Prawo Upadłościowe”):
„1. Potrącenie wierzytelności upadłego z wierzytelnością wierzyciela jest dopuszczalne, jeżeli obie wierzytelności istniały w dniu ogłoszenia upadłości, chociażby termin wymagalności jednej z nich jeszcze nie nastąpił.
2. Do potrącenia przedstawia się całkowitą sumę wierzytelności upadłego, a wierzytelność wierzyciela tylko w wysokości wierzytelności głównej wraz z odsetkami naliczonymi do dnia ogłoszenia upadłości.”
Od strony prawnej dla profesjonalnego pełnomocnika sytuacja jest zatem wydawałoby się prosta.
Natomiast w postępowaniach upadłościowych szkopuł tkwi nie tylko w odrębnej procedurze Prawa Upadłościowego, ale również (a może przede wszystkim) w doświadczeniu w obsłudze postępowań w Krajowym Rejestrze Zadłużowych. W upadłości Getin Noble Bank S.A. jedyną możliwością dla „Frankowiczów” i ich pełnomocników jest zgłoszenie wierzytelności wraz z potrąceniem w Krajowym Rejestrze Zadłużowych – https://krz.ms.gov.pl
W moim odczuciu konieczność zgłoszenia wierzytelności wraz z potrąceniem w Krajowym Rejestrze Zadłużowych utrudnia, a nie ułatwia działanie pełnomocnika – zwłaszcza w przypadku dokonywania zgłoszeń wielu klientów (gdzie w przypadku zgłoszeń pisemnych łatwiej o podstawianie danych do wzorów pism).
Prowadzenie sprawy w postępowaniu upadłościowym nie jest prowadzeniem tej samej sprawy, co sprawa przed sądem w postępowaniu cywilnym o ustalenie czy o zapłatę w zakresie nieważnej umowy kredytu. Stąd też jak najbardziej normalną jest sytuacja, w której inny radca prawny lub adwokat jest pełnomocnikiem w procesie sądowym w wydziale cywilnym właściwego sądu, a inny radca prawny, adwokat lub doradca restrukturyzacyjny jest pełnomocnikiem w postępowaniu upadłościowym.
Uważam, że dla „Frankowiczów”, którzy podnosili lub podnoszą nieważność umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego do franka szwajcarskiego, najważniejsze jest dzisiaj dokonanie przez Krajowy Rejestr Zadłużonych poprawnego zgłoszenia wierzytelności i dokonanie potrącenia. Tak, aby uniknąć „czarnego scenariusza”, w którym przez niedokonanie potrącenia (czy szerzej: również nieskuteczne dokonanie potrącenia) konsument będzie musiałby zwrócić do masy upadłości cały otrzymany z Getin Noble Bank S.A. kapitał kredytu, a wierzytelność o zwrot jego kondykcji trafiłaby tylko na listę wierzytelności z bardzo niepewnymi szansami zaspokojenia.
Pomagam radcom prawnym i adwokatom prowadzącym sprawy przeciwko Getin Noble Bank S.A. w następującym zakresie:
1) przyjęcie pełnomocnictwa substytucyjnego od danego radcy prawnego lub adwokata na dokonanie zgłoszenia wierzytelności wraz z potrąceniem – w postępowaniu upadłościowym Getin Noble Bank S.A. poprzez Krajowy Rejestr Zadłużonych (wówczas to dany radca prawny lub adwokat przygotowuje wszystkie niezbędne dane do dokonania tej czynności, a moja pomoc prawna sprowadza się do prawidłowego i skutecznego zgłoszenia wierzytelności z potrąceniem w Krajowym Rejestrze Zadłużonych);
2) obsługa klienta poprzez przyjęcie zlecenia bezpośrednio od klienta (w tym samodzielne ustalenie wszystkich kwot potrzebnych do prawidłowego i skutecznego zgłoszenia wierzytelności z potrąceniem w Krajowym Rejestrze Zadłużonych – na podstawie treści pozwu i odpowiedzi na pozew).
Dziś najważniejsze jest dokonanie zgłoszenia wierzytelności wraz z potrąceniem w terminie 30 dni od obwieszczenia o ogłoszeniu upadłości (tj. od 20 lipca 2023 roku).
Dalszymi krokami w razie nieumieszczenia wierzytelności kredytobiorcy na liście wierzytelności jest kwestionowanie tego rozstrzygnięcia sprzeciwem, a w razie potrzeby następnie zażaleniem.
Od chwili ogłoszenia upadłości do rozstrzygnięcia wierzytelności pieniężnych całkowicie autonomiczne jest postępowanie upadłościowe. Natomiast postępowania cywilne o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z nieważnej umowy (art. 189 k.p.c.) oraz postępowania o nakazanie wykreślenia hipoteki (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece) mogą i powinny być kontynuowane. Jest to szczególnie ważne ze względu na potrzebę zadbania o interes klienta w zakresie wykreślenia hipoteki.
Wprawdzie jeśli syndyk uzna umowę za nieważną to powinien złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki albo wydać kredytobiorcy sporządzone w stosownej formie oświadczenie o wyrażeniiu zgody na wykreślenie hipoteki – ale uważam, że kierując się interesem klienta nie należy pozostawiać tej kwestii tylko w rękach syndyka. Sądy w postępowaniach cywilnych wciąż mają i będą miały kognicję do ustalenia nieistnienia stosunku prawnego z nieważnej umowy (art. 189 k.p.c.) oraz nakazania wykreślenia hipoteki (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece). Główną różnicą po ogłoszeniu upadłości Getin Noble Bank S.A. jest to, że po stronie pozwanej musi występować syndyk.
Zawieszone postępowania cywilne w przypadku roszczeń o ustalenie (art. 189 k.p.c.) i o nakazanie wykreślenia hipoteki (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece) Sąd jest zobligowany podjąć na podstawie art. 180 § 1 pkt 5 lit. b k.p.c., zgodnie z którym:
„Sąd postanowi podjąć postępowanie z urzędu, gdy ustanie przyczyna zawieszenia, w szczególności w przypadku ogłoszenia upadłości strony lub wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego, z wyjątkiem określonym w art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1228 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 1080, 1177 i 1598) – z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka.”.
Radców prawny i adwokatów zainteresowanych udzieleniem pełnomocnictwa substytucyjnego do dokonania zgłoszenia wierzytelności wraz z potrąceniem – w postępowaniu upadłościowym Getin Noble Bank S.A. poprzez Krajowy Rejestr Zadłużonych zachęcam do kontaktu (najlepiej z podaniem liczby spraw do obsłużenia przez Krajowy Rejestr Zadłużonych):
tel. getin@dampc-dowbor.pl
e-mail: 507 758 158
Pozdrawiam
Daria Dampc-Dowbór
Radca prawny | Doradca restrukturyzacyjny
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }